Bogata istorija ovog kraja pošinje od države Stefana Nemanje, Stare Raške. Prvi  pomen  imena  Stari  Vlah  bio  je  u  povelji Stefana Nemanje manastiru Studenica iz 1196. godine, kojom raški vlastelin daje manastiru poklone u selima i ljudima. Tamo se, između ostalog, kaže:
’’Ot Kosova pšenica da dohodi o Miholjdne… i ot Staroga
Vlaha  blagota  (stočni  i  mlečni  proizvodi)  da  dohodi  o
Mitrovdne… iz Zete riba da dohodi’’.
Stari Vlah se tradicionalno smatra područjem sa stočarstvom kao najintezivnijom privrednom granom: kako zahvaljujući prirodnim uslovima, tako i u vezi sa istorijskim okolnostima usled kojih  je  ovaj  deo  Srbije često  prelazio  iz  ruke  u  ruku  različitih  osvajača  i  bio izložen čestim promenama etničke strukture usled migracija stanovništva.  Kako bi se objasnio društveno istorijski  kontekst  proizvodnje  Zlatarskog  sira,  neophodno  je  sagledati šire  specifičnosti ekonomije i društvenih odnosa  na ovom području.

Država Stefana Nemanje